ترجمه و تلخیص: دکتر مجتبی رجب پور، روانشناس و متخصص درمان اعتیاد

کروناویروس 2019 (کووید-19) منجر به چالش های بیشماری برای نظام سلامت و سایر ساختارهای کلان اجتماعی شده است. یکی از گروه هایی که آسیب پذیری بیشتری در برابر ویروس دارد افراد مصرف کننده سیگار، سیگار الکترونیک، مواد مخدر و سایر مواد اعتیادی می باشند. از آنجائیکه این ویروس مستقیماً سیستم تنفسی را مورد هدف قرار می دهد، افراد معتاد بیشتر مستعد عفونت ناشی از این ویروس خواهند بود. و بخاطر موانعی که در خدمت رسانی به این افراد وجود دارد در صورت ابتلاء شرایط سخت تری را به لحاظ دریافت خدمات بهداشتی تجربه خواهند کرد. فاصله گذاری اجتماعی نیز مشکلات منحصربفردی را برای معتادینی که دوران نقاهت را می گذرانند ایجاد خواهد کرد.
خطر کرونای شدید و مرگ در افراد مسن و نیز افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای مثل دیابت، سرطان و بیماری های قلبی تنفسی بالاتر است. از آنجائیکه بسیاری از این بیماری های زمینه ای بخاطر مصرف سیگار و عمل تدخین ایجاد می شوند، بنابر این خطر مرگ و بیماری در میان سیگاری ها (تنباکو و حشیش) افزایش می یابد. آمار مرکز پیشگیری و کنترل بیماری های چین نشان می دهد میزان مرگ و میر در افراد مبتلا به بیماری های مزمن تنفسی 6.3% است در حالیکه میزان مرگ و میر در جمعیت عمومی 2.3% اعلام شده است.
افرادی که ریه های آنها بخاطر مصرف نیکوتین یا شاهدانه (یا حتی طعم دهنده ها) تضعیف شده، در معرض خطر هستند. مطالعات بالینی حتی نشان می دهد آیروسل های (ذرات معلق در هوا) سیگارالکترونیکی می تواند به بافت ریه آسیب برساند، باعث التهاب شود و توانایی ریه ها در پاسخ به عفونت را کاهش دهد.
تضعیف عملکرد ریه بخاطر کووید-19 می تواند افراد مبتلا به مصرف مواد افیونی، متامفتامین یا سایر روانگردان ها را به خطر بیندازد. بیماری مزمن تنفسی خطر بیش مصرف (overdose) کشنده را در افرادی که مخدرها را بصورت درمانی مصرف می کنند افزایش می دهد. بعلاوه، کند شدن تنفس بخاطر مصرف مواد افیونی سبب هیپوکسمی می شود که می تواند به نوبه خود منجر به عوارض قلبی، ریوی و مغزی شود و اگر شدید باشد می تواند منجر به اوردوز و مرگ شود. متامفتامین یک ماده بسیار سمی است که باعث آسیب ریوی، فشار خون ریوی و کاردیومیوپاتی می شود؛ پزشکان بایستی نسبت به احتمال افزایش خطر بروز عوارض جانبی شدید کووید-19 در مصرف کنندگان متامفتامین هوشیار باشند.


بسیاری از خطرات پاندمی کنونی برای افراد مبتلا به اختلالات سوء مصرف مواد، غیرمستقیم هستند. این خطرات بخاطر عواملی مانند بی ثباتی مسکن، حبس و درمان اجباری و نیز کاهش دسترسی به خدمات مراقبت سلامت و حمایت های بهبودی ایجاد می شود. درصد زیادی از معتادین بی خانمان هستند و بالعکس. در شرایط کنونی، افزایش خطر انتقال بیماری به مشکلات بیشمار قبلی آنها افزوده شده است. این موضوع برای زندانیان نیز صادق است. بیش از نصف زندانیان در آمریکا مبتلا به اختلال سوء مصرف مواد هستند و جمعیت زندانی در خطر بالای انتقال بیماری در دوران اپیدمی ها هستند.
افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد اپیوئیدی ممکن است در تهیه دارو یا دریافت خدمات سرنگ و سوزن با مشکلاتی روبرو شوند. فاصله گذاری اجتماعی احتمال بیش مصرف (اوردوز) افیون را بالا می برد، زمانیکه ناظری برای مصرف نالوکسان وجود ندارد و بنابراین احتمال مرگ و میر بالا می رود. بخاطر افزایش بار مراجعین، پرشکان بخش اورژانس به احتمال کمتری درمان بوپرنورفین برای این بیماران را آغاز خواهند کرد، درمانی که عنصری مهم در کاهش اثرات بحرانی اپیوئیدها است. در پاسخ به این چالش ها، متولیان مدیریت و نظارت بر سوء مصرف مواد بایستی به برنامه های (مراکز) درمان اپیوئید توصیه کنند انعطاف بیشتری در خصوص دوز منزل در زمان پاندمی اعمال نموده و تجویز آنها را تسهیل نمایند.
افراد مبتلا به اختلال سوء مصرف مواد بخاطر استیگما و ننگ ناشی از اعتیاد، از قبل توسط خدمات مراقبت های بهداشتی به حاشیه رانده شده و تحت حمایت نیستند. بخش زیادی از این برچسب گذاری بخاطر این عقیده غلط اما باثبات است که اعتیاد در نتیجه شخصیت ضعیف و انتخاب های بد ایجاد می شود درحالیکه علم به وضوح اثبات کرده که اعتیاد بیماری است که بخاطر تغییرات در مدارهای مغزی ایجاد می شود. وقتی ظرفیت بیمارستان ها پر شده است، این خطر مضاعف وجود دارد که در صورت مراجعه افراد مبتلا به اختلالات سوء مصرف مواد با علایم کووید-19 این افراد در اولویت دریافت مداخلات درمانی قرار نگیرند. این وظیفه بر عهده همه کارکنان مراقبت های بهداشتی است که نسبت به بیماران مبتلا به سوء مصرف مواد تبعیض قائل نشوند و با این افراد مانند دیگران دلسوزانه و توام با عزت رفتار کنند.
حمایت اجتماعی در افرادی که برای بهبودی از اعتیاد تلاش می کنند بسیار مهم است، در حالیکه انزوای اجتماعی یک عامل خطر عود است. اگرچه فاصله گذاری اجتماعی برای قطع زنجیره انتقال بیماری بسیار مهم است اما برای افراد در حال بهبودی چالش بزرگی است زیرا دسترسی آنها به جلسات گروههای خودیار و یا سایر منابع ارتباط اجتماعی را محدود می کند. اگرچه ارتباط چهره به چهره یکی از ویژگی های اصلی حمایت در بهبودی از اعتیاد است، جلسات مجازی نیز ممکن است برای افرادی که به اینترنت دسترسی دارند مفید باشد. افرادی که منزوی و دچار استرس هستند – مانند اغلب مردم در زمان پاندمی- برای تسکین احساسات منفی خود به مصرف مواد روی می آورند. افراد تحت درمان و آنهایی که در مرحله بهبودی هستند با استرس های زیاد مواجه می شوند و میل زیادی به مصرف پیدا می کنند و این خطر لغزش و عود را افزایش می دهد. همسالان، اعضای خانواده و پرسنل درمان اعتیاد باید نسبت به این احتمال هوشیار باشند. پزشکان بایستی با توجه به فشارها، ترسها یا حتی اندوهی که ممکن است با آنها روبرو شوند، علایم سوء مصرف مواد یا اختلالات مصرف مواد را در بیماران خود کنترل کنند.
هنوز موارد زیادی ناشناخته است، با اینحال می توان انتظار داشت افرادی که سیگار یا سیگار الکترونیک می کشند، یا از مواد اعتیادآور خاصی استفاده می کنند در معرض خطر عفونت و پیامدهای شدیدتر آن قرار بگیرند و سیستم های مراقبت بهداشتی خسته از فشار کاری و فاصله گذاری اجتماعی چالش های منحصر بفردی را برای این افراد ایجاد نمایند. این بحران سیستم مراقبت بهداشتی، سیاست گذاران نظام سلامت و پژوهشگران را مجبور خواهد کرد روش های جدیدی برای رفع نیازهای درمان و بهبودی این گروه اتخاذ نمایند؛ از جمله این روش ها می تواند تقویت منابع مجازی برای کاستن از مراجعه حضوری بیماران به مطب و یا افزایش استفاده از تزریق بوپرنورفین باشد. با اینحال، تحت هیچ شرایطی ما نمی توانیم افراد مبتلا به اختلالات سوء مصرف مواد را در این بحران جدید بهداشت عمومی فراموش کنیم و یا به حاشیه برانیم.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *