اچ آی وی همچنان مهمترین مسئله بهداشت عمومی جهانی است. بنابر داده های موجود تاکنون تقریبا 33 میلیون نفر جان خود را بخاطر این بیماری از دست داده اند. با افزایش دسترسی به خدمات پیشگیری، تشخیص، درمان و مراقبت، عفونت HIV به یک بیماری مزمن قابل کنترل تبدیل شده و افراد مبتلا را قادر می سازد زندگی طولانی و سالمی داشته باشند. بنابر برآورد سازمان بهداشت جهانی، 38 میلیون نفر در پایان سال 2019 در جهان مبتلا به HIV زندگی می کردند.
در سالهای اخیر و با افزایش آگاهی و نیز حساسیت دولت ها، پوشش خدمات مراقبت و درمان HIV بطور پیوسته در حال افزایش است. به طوریکه در سال 2019 ، 68٪ از بزرگسالان و 53٪ از کودکان مبتلا به HIV در سراسر جهان تحت درمان مادام العمر آنتی رتروویروسی (ART) قرار گرفتند. اکثریت عمده (85٪) زنان باردار و شیرده مبتلا به HIV نیز درمان آنتی رتروویروسی دریافت کردند. این امر نه تنها از سلامتی آنها محافظت می کند بلکه از انتقال بیماری به نوزادان آنها نیز جلوگیری می کند. با این حال، همه افراد قادر به دسترسی به آزمایش ، درمان و مراقبت از HIV نیستند. بخاطر چالش های موجود در تامین و ارائه خدمات در سال 2019 تعداد 690.000 نفر به دلایل مرتبط با اچ آی وی جان خود را از دست داده اند. 1.7 میلیون نفر جدید نیز به این بیماری مبتلا شدند.
جمعیت های کلیدی پرخطر و شرکای جنسی آنها بیش از 60٪ از کل عفونتهای جدید HIV را در سطح جهان در بین گروه سنی 15-49 سال (حدود 62٪) در سال 2019 تشکیل می دهند. سازمان بهداشت جهانی جمعیت کلیدی را به عنوان افرادی در جوامع تعریف می کند که در همه کشورها و مناطق در معرض خطر ابتلا به HIV قرار دارند. جمعیت های کلیدی عبارتند از:
مردانی که با همجنس رابطه جنسی دارند
افرادی که مواد مخدر تزریق می کنند
افراد در زندان ها و سایر محیط های بسته
کارگران جنسی و مشتریان آنها و افراد تراجنسیتی
علاوه بر این ، با توجه به شرایط زندگی آنها ، طیف وسیعی از دیگر جمعیتها ممکن است به ویژه آسیب پذیر باشند و در معرض خطر ابتلا به عفونت HIV قرار گیرند ، مانند دختران نوجوان و زنان جوان و افراد بومی در برخی جوامع.
زنان و اچ آی وی
یکی از مهمترین جمعیت های کلیدی در معرض ابتلا، مصرف کنندگان مواد بالاخص تزریق کنندگان مواد می باشند. خطر ابتلای ویروس در زنان و مردان معتاد تزریقی بالاست. زنانی که تزریق کننده مواد هستند ممکن است در رفتارهای پرخطر مربوط به ویروس اچ آی وی بیشتر درگیر شوند. در نتیجه احتمال مرگ و میر در بین آنها نسبت به مردان بیشتر است. زنان اغلب بیشتر از مردان دارای شریک جنسی هستند که تزریق کننده مواد بوده و از سرنگ های مشترک استفاده می نمایند.
رفتار پرخطر در بین معتادین تزریقی بیشتر از سایر گروه هاست. و با توجه به شیوع بالای این رفتارها ، اعتیاد تزریقی عامل موثری در گسترش اچ آی وی به شمار میرود . بنابراین خطر گسترش آن فقط مربوط به خود معتادین نیست بلکه در بین کودکان،همسران و شرکای جنسی شان نیز وجود دارد. کودکان یک قشر آسیب پذیر در برابر بیماری ایدز محسوب میشوند. انتقال بیماری از مادر به کودک از مهم ترین راههای ابتلای کودکان است.
تزریق مواد مخدر در بسیاری از نقاط جهان در بین تن فروش ها شایع است.آزار جسمی و جنسی بین زنان تن فروشی که مصرف مواد میکنند مشاهده میشود. آزار و اذیت زنان به صورت جسمی و جنسی از مهم ترین مشکلات زنان تن فروش معتاد مخصوصا زنانی است که تزریق کننده ی مواد مخدر هستند میباشد. پیامد چنین آسیبی به گسترش بیماری ایدز و آسیب های اجتماعی منجر میشود.علاوه بر این زنان سوءمصرف کننده مواد در زمینه ی حمایت های اجتماعی و دسترسی به مراقبت های بهداشتی و خدمات اجتماعی مشکلات زیادی دارند. خدماتی که برای زنان سوءمصرف کننده مواد وجود دارد اندک است و تاثیر کمی بر زندگی آنها میگذارد.
علاوه بر تزریق مواد، برقراری رابطه جنسی محافظت نشده از مهم ترین راه های انتقال ویروس اچ آی وی محسوب میشود. این مسئله مستلزم داشتن شریک جنسی مبتلا به اچ آی وی و ابتلا به بیماری های منتقله جنسی است. از عوامل دیگری که میتوان نام برد سن، تحصیلات، بی خانمانی و سابقه زندانی شدن میباشد. شمار زیادی از هردو جنس زن و مرد به دلیل ابتلا به ویروس اچ آی وی، بیماری های عفونی، دستگاه گوارشی و تنفسی همچنین خشونت و مصرف بیش از حد مواد فوت مینمایند. بطور کلی، زنان نسبت به مردان سریع تر مبتلا به اچ آی وی می شوند.
افزایش آسیب پذیری اچ آی وی اغلب با عوامل قانونی و اجتماعی همراه است. این امر باعث افزایش قرار گرفتن در معرض شرایط خطر و ایجاد موانعی در دسترسی به خدمات پیشگیری ، آزمایش و درمان اچ آی وی موثر، با کیفیت و مقرون به صرفه می شود. بیش از دو سوم کل افراد مبتلا به HIV در منطقه آفریقا ( 25.7 میلیون نفر ) زندگی می کنند. اگر چه اچ آی وی در میان جمعیت عمومی در این منطقه شایع است، تعداد فزاینده ای از عفونت های جدید در میان جمعیت های کلیدی رخ می دهد.
اچ آی وی را می توان از طریق آزمایش های راپید تشخیص داد که نتایج را سریع ارائه می دهند. ابزار تشخیصی که توسط خود شخص قابل اجراست نیز به طور فزاینده ای در دسترس است. و یک روش جایگزین موثر و قابل قبول برای افزایش دسترسی به افراد سخت دسترس، فراهم می کند. تست های راپید و خودآزمایی ها، فرایند تشخیص را تسهیل نموده و ارتباط فرد با درمان و خدمات مراقبت را بسیار تسهیل کرده است.
درمان اچ آی وی
هیچ درمانی برای عفونت اچ آی وی وجود ندارد. با این حال داروهای آنتی رتروویروسی موثر می توانند ویروس را کنترل کرده و از انتقال به سایر افراد جلوگیری کنند.
در پایان سال 2019 ، حدود 81٪ از افراد مبتلا به اچ آی وی نسبت به وضعیت بیماری خود آگاهی داشتند. 67٪ درمان آنتی رتروویروسی دریافت می کردند. و 59٪ به مرحله سرکوب ویروس اچ آی وی، بدون خطر ابتلا به دیگران رسیده اند. در پایان سال 2019 ، 25.4 میلیون نفر به درمان آنتی رتروویروسی دسترسی داشتند.
بین سالهای 2000 و 2019 ، عفونتهای جدید اچ آی وی به میزان 39% و مرگهای مربوط به آن به میزان 51% کاهش یافته است. با احتساب آن، تعداد 15.3 میلیون نفر جان خود را به لطف داروهای آنتی رتروویروسی نجات داده اند. این دستاورد نتیجه تلاش زیاد برنامه های ملی اچ آی وی با حمایت جامعه مدنی و شرکای توسعه بین المللی بود.
بخشی از داده های ارائه شده در این مقاله از سایت سازمان بهداشت جهانی به نشانی زیر ترجمه شده است:
https://www.who.int/
بدون دیدگاه